Stomia a ryzyko depresji. Gdzie szukać pomocy?

stomia a depresja

stomia pomoc psychologiczna

Stomia24.pl

8 maja 2023

Stomia a ryzyko depresji. Gdzie szukać pomocy? Wytworzenie przetoki jelitowej na drodze operacyjnej niesie ze sobą szereg następstw. Wpływa zarówno na życie społeczne czy zawodowe, jak i stan psychiczny pacjenta. Niejednokrotnie wywołuje zmiany w obrazie własnego ciała, co negatywnie odbija się na sferze intymnej. Zabieg ten jest jednak ratunkiem dla osób zmagających się z niedrożnością jelit lub po resekcji końcowego odcinka przewodu pokarmowego.

Przystosowanie pacjenta do życia ze stomią

Wytworzenie przetoki jelitowej jest rodzajem interwencji chirurgicznej wykonywanej zarówno planowo, jak i w trybie pilnym. Wyłonienie stomii staje się koniecznością w momencie, gdy chory nie może wydalać resztek pokarmowych w sposób fizjologiczny. Nieuchronnie wiąże się z utratą kontroli nad naturalnym wydalaniem kału przez odbyt. Po operacji treść jelitowa gromadzi się w workach stomijnych, które powinny być odpowiednio dopasowane i regularnie wymieniane. Szczególne znaczenie ma rozłożona w czasie adaptacja pacjenta do nowej sytuacji. Istotną rolę w zakresie przystosowania chorego do życia ze stomią odgrywa pielęgniarka stomijna. Zadaniem wykwalifikowanego personelu medycznego jest przygotowanie pacjenta do samodzielnego wykonywania czynności higienicznych oraz pielęgnacyjnych. Przede wszystkim sprowadza się do właściwego doboru i nauki obsługiwania sprzętu stomijnego. Odpowiednie dopasowanie worka ogranicza ryzyko występowania powikłań pooperacyjnych. Niezbędna jest ocena zdolności do samodzielnego obsługiwania sprzętu przez pacjenta czy poziomu satysfakcji z życia. Znaczenie ma częstotliwość korzystania z poradni stomijnych oraz porad psychologa.

Wyłonienie stomii a poczucie własnej wartości

Jednym z najczęstszych wskazań do przeprowadzenia zabiegu jest rak jelita grubego. Pomoc psychologa może okazać się nieoceniona zarówno przed planowanym leczeniem, jak i po wytworzeniu przetoki jelitowej. Pacjenci ze stomią muszą na nowo nauczyć się panowania nad własnym ciałem oraz psychiką. Utrata kontroli nad jedną z podstawowych czynności fizjologicznych przyczynia się niejednokrotnie do trudności w zaakceptowaniu fizycznej odmienności, co negatywnie odbija się na stanie psychicznym chorego. Problemy psychosocjalne mogą wpływać na przebieg chorób zapalnych jelit i znaczne obniżenie jakości życia. Zmniejszenie dyskomfortu emocjonalnego jest niezwykle ważne po zabiegu tj. wyłonienie stomii. Pomoc psychologa stanowi duże wsparcie dla pacjenta, który musi się zmierzyć z lękiem o podołanie czynnościom pielęgnacyjnym. Wsparcie psychologiczne pomaga w szybszym pogodzeniu się z pewnymi ograniczeniami. Bez wątpienia przyda się osobom, którym trudno przystosować się do nowej sytuacji. Osoby po wyłonieniu stomii mają często problem z poczuciem własnej wartości i sprawczości. Są wyjątkowo wrażliwe na opinie otoczenia. Niejednokrotnie zamykają się w sobie i powoli wycofują z życia towarzyskiego.

Stomia a aspekty psychologiczne

Wsparcie psychologiczne jest niezwykle ważne i pomocne w odzyskaniu równowagi emocjonalnej. Ma szczególne znaczenie w okresie 3-5 miesięcy od operacji wyłonienia stomii. Wielu pacjentów doświadcza wówczas obniżenia napędu życiowego i motywacji do działania, poczucia bezsensu oraz zagubienia. Na jakie aspekty psychologiczne wpływa najczęściej stomia? Depresja jest jednym z powszechnie występujących zaburzeń emocjonalnych, z jakimi zmagają się pacjenci po operacyjnym wytworzeniu przetoki. Podwyższony poziom lęku towarzyszy osobom przed i po zabiegu, jakim jest stomia. Zaburzenia psychiczne czy adaptacyjne mają często charakter przejściowy i pojawiają się jako konsekwencja operacyjnego leczenia. Pacjenci mogą korzystać z porad psychologicznych oraz przynależności do grup wsparcia dla przyszłych i obecnych stomików. W naszym kraju funkcjonuje Polskie Stowarzyszenie Stomijnego POL-ILKO, które posiada oddziały w największych miastach. Z jakiej pomocy powinny skorzystać osoby w reaktywnej depresji po wyłonieniu stomii? Psychiatra może zasugerować odpowiednio dobrane leczenie farmakologiczne.