Martwica stomii – jak ją rozpoznać, czy jest niebezpieczna? Postępowanie przy martwicy stomii

martwica stomii

Stomia24.pl

18 kwietnia 2023

Po chirurgicznym zabiegu wyłonienia przetoki jelitowej istnieje ryzyko wystąpienia różnego rodzaju powikłań. Jednym z najbardziej niebezpiecznych jest martwica stomii wynikająca z niedokrwienia śluzówki lub ściany jelita. Kiedy dochodzi do niewłaściwego przepływu krwi? Jakie są objawy martwicy stomii? Podpowiadamy.

Czym jest martwica stomii?

Każda operacja może nieść za sobą niepożądane następstwa. Do dość rzadkich i wczesnych powikłań pooperacyjnych należy martwica stomii, która może dotyczyć części lub obejmować całość przetoki. Jeśli występuje na niewielkim obszarze, usuwa się jedynie martwicze tkanki. W przypadku, gdy obejmie całość, niezbędna staje się interwencja chirurgiczna. Wówczas przeprowadzana jest ponowna operacja wyłonienia stomii w trybie pilnym. Powikłanie skutkujące ostrym niedokrwieniem przetoki jelitowej stanowi nawet zagrożenie dla życia. Statystyki wskazują, że martwica stomii występuje częściej u osób otyłych. Dzieje się tak ze względu na fakt, że krezka jelita u pacjentów z nadwagą jest bardziej otłuszczona, przez co utrudnia przepływ krwi. Zdarza się zarówno u osób z ileostomią, jak i kolostomią. W wyniku ostrego niedokrwienia stomii może dojść m.in. do przeniknięcia treści jelitowej do jamy otrzewnowej oraz rozwoju zapalenia w obrębie otrzewnej. Z tego względu jest uznawana za bardzo niebezpieczne powikłanie.

Martwica stomii – jak ją rozpoznać?

Wytworzona operacyjnie przetoka ratuje życie osobom z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit, urazami i nowotworami zlokalizowanymi w dolnej części przewodu pokarmowego. W niedługim czasie po przeprowadzonym zabiegu mogą pojawić się powikłania stomijne. Aby uniknąć niepożądanych następstw wyłonienia stomii, warto zadbać o właściwą pielęgnację oraz bacznie obserwować zmiany skórne pojawiające się w jej obrębie.

Co może wskazywać na wczesne powikłanie typu martwica stomii? Objawy są zwykle widoczne w ciągu 24-48 godzin od operacji. Ostre niedokrwienie stomii, czyli martwica jest efektem niedokrwienia tworzącego ją jelita. Początkowo śluzówka staje się ciemnoczerwona. Następnie zmienia kolor na fioletowy, brązowy lub czarny, co wynika z niewłaściwego przepływu krwi. Do martwicy stomii dochodzi stosunkowo rzadko. Jak wskazują statystyki, zdarza się u 1-20% pacjentów po wyłonieniu przetoki.

Martwica stomii wymaga ponownej korekty chirurgicznej w momencie, gdy obejmie jej całość. W takim przypadku sięga poniżej poziomu powięzi brzucha. Może dotyczyć całej grubości jelita. Czy martwica jest odwracalna? W konsekwencji usunięcia martwych tkanek może dojść wtórnie do zwężenia odbytu brzusznego. Na szczęście zdarza się to niezwykle rzadko. Postępowanie terapeutyczne w przypadku powikłań po wyłonieniu stomii. Niepożądane następstwa wytworzenia przetoki jelitowej mogą pojawić się zarówno we wczesnym okresie pooperacyjnym, jak i po wypisaniu ze szpitala. Spośród najczęstszych powikłań miejscowych warto wymienić obrzęk, wypadanie stomii lub wciągnięcie stomii oraz zmiany zapalne na skórze. Do późnych następstw można zaliczyć krwawienia, otarcia, ziarninę czy niedrożność jelita. Najtrudniejszym powikłaniem jest przepuklina okołostomijna oraz niedokrwienie, w konsekwencji którego może dojść do martwicy stomii. W przypadku niedrożności jelita wykorzystuje się chirurgiczne metody. Operacji wymaga także martwica rozciągająca się poniżej otrzewnej. Do powstawania zmian zapalnych przyczynia się najczęściej używanie źle dopasowanego sprzętu stomijnego, co powoduje podciekanie treści jelitowej pod płytkę. W takim przypadku warto zainwestować w pierścienie oraz dobrej jakości worki. Przepuklina okołostomijna jest zazwyczaj spowodowana osłabieniem mięśni brzucha wokół stomii. Najczęściej występuje u osób starszych, z nadwagą i po zabiegu kolostomii. Kolejna operacja zwiększa ryzyko ponownych przepuklin, dlatego wskazane jest wzmocnienie mięśni. Pomocne może okazać się noszenie specjalnej bielizny oraz pasa stomijnego.