Stomia u dzieci – praktyczne wskazówki

Konieczność wyłonienia stomii może pojawić się nie tylko u osoby dorosłej, ale i dziecka (a nawet wcześniaka). Zazwyczaj jest to tymczasowe rozwiązanie wdrażane na kilka miesięcy lub lat. Jednak niezależnie od tego, jak długo dziecko musi żyć ze stomią, ważne jest, aby wybrać odpowiedni sprzęt stomijny i dbać o właściwą pielęgnację stomii.

Jakie są wskazania do jej wyłonienia stomii w przypadku najmłodszych pacjentów?

Wskazaniami do wyłonienia stomii jelitowej u noworodka lub dziecka są:

• wytrzewienie,

• rodzinna polipowatość gruczolakowata,

• wady wrodzone odbytnicy i odbytu,

• zapalenie jelit,

• martwicze zapalenie jelit (NEC).

Z kolei konieczność wyłonienia urostomii może pojawić się w przypadku: rozszczepu kręgosłupa, wynicowania kloaki lub pęcherza moczowego.

Worki stomijne dla dzieci – czym kierować się przy wyborze?

Podczas wyboru sprzętu pediatrycznego przy stomii u dziecka należy wziąć pod uwagę:

• wiek,

• masę ciała,

• powierzchnię brzucha,

• lokalizację stomii,

• rodzaj stomii (wyróżnia się ileostomię, kolostomię i urostomię),

• wygląd stomii (może być wypukła lub wklęsła),

• objętość wydalin (jeśli stolec jest płynny można użyć worka urostomijnego),

• aktywność dziecka,

• bliskość innych stomii.

W niektórych przypadkach konieczne może być użycie sprzętu stomijnego przeznaczonego dla osób dorosłych. Przykładem jest sześciomiesięczne dziecko, które wydala duże ilości stolce i potrzebuje małego worka stomijnego dla dorosłego.

Worki pediatryczne do stomii – jednoczęściowe i dwuczęściowe

Sprzęt pediatryczny przy stomii składa się z takich samych elementów jak ten dla osób dorosłych tj. z płytki i worka stomijnego. Worki pediatryczne jednoczęściowe to takie, które tworzą jedną całość z płytką. Z kolei worki pediatryczne dwuczęściowe złożone są z dwóch osobnych elementów. Tym samym wymiana worka nie musi iść w parze z odklejaniem płytki.

Istnieje jeszcze jeden podział worków stomijnych. Dzieli się je na:

• otwarte – mają specjalne zapięcie, które umożliwia opróżnianie worka w szybki i prosty sposób;

• zamknięte – są przeznaczone do użytku jednorazowego, ponieważ nie mają specjalnej zapinki umożliwiającej ich opróżnianie;

Pytanie, jaki worek stomijny dla dzieci będzie najlepszy? Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ zależy to od indywidualnych potrzeb.

Worki pediatryczne jednoczęściowe najczęściej stosuje się u wcześniaków i noworodków. Ponadto są zalecane w przypadku stomii o małej średnicy i dużej ilości zagłębień oraz fałd w brzuchu. 

Z kolei worki pediatryczne dwuczęściowe są przydatne, gdy trzeba pobrać próbki kału albo pojawia się konieczność łatwej wizualizacji stomii. Tego typu worki są polecane również w przypadku dzieci aktywnych, które chodzą już do szkoły. Wynika to z tego, że ich wymiana poza domem jest prostsza niż opróżnianie worka jednoczęściowego.

Przy czym należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Po pierwsze nie zaleca się używania siły przy łączeniu płytki i worka stomijnego. Powinno się unikać naciskania na brzuch, ponieważ dzieci nie potrafią napinać mięśni brzucha. Po drugie worek należy zawsze nakładać na płytkę stomijną (a nie bezpośrednio na skórę). Po trzecie warto unikać systemów dwuczęściowych z twardymi plastikowymi zamknięciami. 

Zmiana sprzętu stomijnego u dziecka – zasady, o których należy pamiętać

Skóra dziecka jest bardzo delikatna i podatna na podrażnienia. W związku z tym trzeba zachować szczególną delikatność i ostrożność podczas wymiany sprzętu stomijnego.

Pierwsza zasada, o której należy pamiętać to, aby nie dopuszczać do przepełnienia worka stomijnego. Częstotliwość jego zmiany jest uzależniona od różnych czynników: rodzaju sprzętu, okresu rozwoju dziecka, sposobu odżywiania, aktywności i rodzaju stomii. 

Ważna jest nie tylko regularna wymiana sprzętu, ale i przestrzeganie zasad higieny. Przy każdej zmianie płytki i worka należy dokładnie umyć skórę wokół stomii wodą z mydłem o delikatnym działaniu. Pozwoli to na zminimalizowanie ryzyka zanieczyszczenia sprzętu i zakażenia.

Podczas zmiany płytki i worka warto przyjrzeć się stomii i skórze wokół niej. Zaczerwienienie, krwawienie z ujścia stomii czy inne niepokojące sygnały wymagają konsultacji z lekarzem lub pielęgniarką stomijną. Im szybciej do niej dojdzie, tym lepiej. 

W uniknięciu problemów z zaczerwienieniem, podrażnieniem skóry czy odklejaniem się płytki stomijnej pomagają różne kosmetyki i akcesoria np.:

• elastyczne paski hydrokoloidowe, które zabezpieczają pozycję przylepca stomijnego;

• pasta stomijna, która pełni funkcję uszczelniającą i zmniejsza ryzyko kontaktu skóry z drażniącą treścią jelitową;

Przy czym należy pamiętać, aby dokładnie sprawdzić skład produktów. Należy unikać tych, które mają w składzie alkohol.

Warto mieć na uwadzę również odpowiedni ubiór dziecka. W przypadku mniejszych dzieci zaleca się body albo pajacyki, które stanowią dodatkową ochronę dla stomii. 

Potrzeby dzieci różnią się od tych, które mają osoby dorosłe ze stomią. Różnice widać, chociażby w podatności skóry na podrażnienia. Stąd pytanie, gdzie szukać sprzętu, który sprosta potrzebom najmłodszych pacjentów? Sprzętu stomijnego od renomowanych marek szukaj w naszym sklepie internetowym!