Jak zaakceptować stomię?

stomia

Stomia24.pl

21 maja 2024

Stomia wciąż jest jednym z tematów tabu. Dla wielu osób chorujących przewlekle bywa trudnym doświadczeniem. Nieuchronnie wiąże się ze zmianami, które czasami ciężko zaakceptować. Czym jest stomia jelitowa? W jakich sytuacjach dochodzi najczęściej do jej wyłonienia? Jak zaakceptować zmiany w wyglądzie ciała i wizerunku, do jakiego przywykliśmy? Podpowiadamy.

Stomia – kiedy wyłania się sztuczny odbyt?

Pod tym określeniem kryje się chirurgicznie utworzona przetoka, która stanowi połączenie między narządem wewnętrznym a powłokami brzusznymi. Jak wygląda stomia? Co to jest? Prawidłowo wyłoniona stomia ma kolor różowo-czerwony i niewielką średnicę. Z reguły wystaje ok. 1,5 cm ponad powierzchnię skóry. Wytwarzana jest na drodze operacyjnej, w dolnej części brzucha – po prawej lub lewej stronie. Przede wszystkim umożliwia wydalanie treści jelitowej w przypadku, gdy z różnych przyczyn staje się to utrudnione lub niemożliwe.

Ze względu na umiejscowienie, mówi się o stomii jelita grubego (kolostomii) i cienkiego (ileostomii). Zabiegi są przeprowadzane w momencie, gdy chory nie ma możliwości wydalania kału w sposób naturalny. Mianem kolostomii określa się wyprowadzenie części okrężnicy na powłoki brzuszne. Natomiast ileostomia jest przeprowadzana na końcowym odcinku jelita cienkiego. Zabieg wykonuje się najczęściej w sytuacji, gdy zostało usunięte całe jelito grube.

Stomia – jakie choroby mogą być wskazaniem do jej utworzenia?

Wyłonienie stomii sprawdza się podczas leczenia wielu schorzeń układu pokarmowego. Zaliczyć do nich można choroby jelita cienkiego oraz grubego. Wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu są również urazy, które przyczyniły się m.in. do przerwania ciągłości przewodu pokarmowego. Wyłonienie stomii może okazać się konieczne ze wskazań planowych lub nagłych. W wielu przypadkach jest zabiegiem ratującym życie, m.in. po urazach doznanych w wyniku nieszczęśliwego wypadku.

Do najczęstszych wskazań medycznych i przyczyn wyłonienia stomii można zaliczyć:

nowotwory okrężnicy i odbytnicy – w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej wycinane są najczęściej fragmenty jelita i/lub zwieracze odbytu;
wady wrodzone przewodu pokarmowego – m.in. choroba Hirschsprunga, zarośnięcie odbytu;
przerwanie ciągłości jelita grubego lub cienkiego – np. wskutek poważnych urazów czy powikłań pooperacyjnych;
występowanie choroby Leśniowskiego-Crohna – najczęściej prowadzi do powstawania zrostów i niedrożności, zazwyczaj wymaga przeprowadzenia operacji metodą Hartmanna;
zespół Ogilviego – z reguły wymagane jest utworzenie odbytu kątniczego;
rodzinna polipowatość gruczolakowata – choroba dziedziczna charakteryzuje się występowaniem polipów, które mogą przyczynić się do rozwoju nowotworu jelita grubego;
choroby zapalne jelit i urazy – w wyniku których dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia przewodu pokarmowego.

Jak zaakceptować nowe życie ze stomią?

Jak najszybciej trzeba oswoić się ze zmienionym wyglądem. Akceptacja stomii najłatwiej przychodzi dzieciom oraz osobom starszym. Najtrudniejsza jest dla stomików pomiędzy 14. a 23. rokiem życia. Istotny wpływ na proces akceptacji stomii ma zarówno wiek, jak i osobowość pacjenta. Zaakceptowanie zmian jest szczególnie trudne dla nastolatków. Okres dojrzewania nieuchronnie wiąże się z buntem i burzą hormonów, co może w konsekwencji prowadzić do braku akceptacji siebie. Tym bardziej nie idzie w parze ze schorzeniem i jego następstwami.

Pomimo faktu, że społeczeństwo nie odrzuca stomików, wielu chorych ma problem z poczuciem własnej wartości. Największą obawą pacjentów ze stomią jest obawa o to, że worek stomijny się odklei i wydobędzie się z niego zawartość oraz nieprzyjemny zapach. Dlatego warto zadbać o odpowiednio dopasowany sprzęt i postarać się o wypracowanie technik, które zapewnią komfort funkcjonowania z nim. Nie ma większych przeszkód, by prowadzić normalne życie ze stomią. Przede wszystkim nie można zapominać o dialogu i kontakcie z drugim człowiekiem. Idealnym okresem na przygotowanie się do zmian jest czas przed operacją wyłonienia stomii. Warto odpowiednio wcześniej przyjrzeć się, jak będziemy wyglądać z workiem stomijnym.

Czy stomia jest na zawsze?

Stomia może być stała (definitywna) lub czasowa. Wówczas służy do odbarczenia jelita przez pewien okres. Definitywna stomia pozostaje z chorym na zawsze. Nie można jej zlikwidować ze względu na ogólnie stan zdrowia pacjenta. Wskazaniem do używania sprzętu stomijnego jest zazwyczaj podeszły wiek oraz wyniszczenie organizmu spowodowane długotrwałą chorobą nowotworową.

Natomiast stomia czasowa jest rozwiązaniem wdrażanym w momencie, gdy istnieje konieczność przywrócenia ciągłości przewodu pokarmowego tylko na pewien czas. Najczęściej bywa zamykana po 4-12 miesiącach od operacji. Można ją zlikwidować w momencie, gdy całkowicie wygoi się zespolenie szwów. Zanim do tego dojdzie, niezbędne jest wykonanie szeregu badań kontrolnych. Zaliczyć do nich można USG jamy brzusznej czy tomografię komputerową w kierunku nieswoistych chorób zapalnych jelit.